Het is een hele kunst om voor mensen met zoveel verschillende achtergronden te koken. Wiesje (73) en Ahmed (58), vrijwillige koks bij MST Tilburg zoeken elke week weer naar nieuwe lekkere maaltijden, die maximaal 2 euro mogen kosten. En die gegarandeerd halal zijn. Daar gaat ze nooit mee sjoemelen, zegt Wiesje. De soep vooraf is dan max 1 euro. “Dan heb je tenminste een paar keer per week goed gegeten. Dat heb je toch nodig”, zegt kok Wiesje. Samen met Ahmed staat ze in de drukke keuken, terwijl zo’n 50 mensen eten komen halen. Sommige bezoekers slapen even bij na de maaltijd, met het hoofd op tafel.

Onmisbare inzet

Het MST is een stedelijk centrum voor educatie, ontmoeting en ondersteuning: informeel, laagdrempelig en gastvrij. Dagelijks ondersteunen zij mensen in kwetsbare omstandigheden. Een team van acht professionals werkt samen met de onmisbare inzet van 198 vrijwilligers zoals Wiesje en Ahmed. Die beiden zijn al jarenlang actief in het grote inloophuis. Het is goed georganiseerd, vertelt Wiesje, want ze voelt zich altijd gesteund door haar collega-vrijwilligers, terwijl zij bezig is.

Want koken betekent ook hongerige en soms vertwijfelde mensen ontvangen. Moeten aanhoren ‘ik ziek, ik honger’ en dan de juiste woorden terugzeggen: dat ze een snee brood gratis kan geven, maar niet veel meer. Dat er wel koffie is en wat warmte. Grenzen stellen of juist oprekken in schrijnende gevallen. Of de bezoeker doorsturen naar iemand die met de problemen structurele hulp kan bieden. Vrijwilligers kunnen terugvallen op acht professionals, werkzaam bij het MST.

Nederlands oefenen

Ahmed en Wiesje willen zich vooral richten op gezond koken. “We proberen in het eten altijd verse groenten te verwerken. Het valt soms niet mee, want we kunnen alleen dat geld uitgeven wat we ervoor binnenkrijgen. Soms neem ik wat basilicum of zo van thuis mee, dat maakt het net iets lekkerder.” En ja, vandaag heeft Wiesje zelfgebakken cake bij zich. Ze deelt ervan uit bij de gratis koffie, gewoon omdat ze het leuk vindt. “Het werk hier betekent veel voor mij”, zegt de gepensioneerde receptioniste. “Ik krijg er zoveel respect voor terug en dankbaarheid. Niet van dat neerbuigende, maar gewoon aardig. Daarvoor doe ik het.”

Voor Ahmed, die lang ziek thuis was, betekent koken ook contact met anderen, en vooral nog meer Nederlands oefenen. Want zijn kinderen zijn hier ingeburgerd, en dat betekent dat ook hij in Nederland oud zal worden. Hij tolkt soms voor bezoekers. Wekelijks overleggen zij samen over passende recepten. Een boek dat door andere inloophuizen is gemaakt met goedkope recepten voor grote groepen, is een vondst. “Niet steeds Harira,” lacht Ahmed, “ook bloemkoolsoep.”

Neerkijken

De koks proberen ook bezoekers te stimuleren om met recepten te komen, bijvoorbeeld van hun moeder in het thuisland. Maar dat vereist veel praten met de bezoekers, en zij zijn vooral doeners. Het is moeilijk om opvolgers te vinden voor het werk in de keuken, zo heeft Wiesje gemerkt. Ze merkt dat veel Tilburgers toch neerkijken op de buitenlandse gasten in het MST, dat maakt haar heel boos. En in die strijd wil ze haar steentje bijdragen zolang het nog gaat. Het is wel liefdewerk oud papier, dat doet niet iedereen. En daarnaast is het ook nog eens verantwoordelijk werk dat je niet zomaar kunt laten afzeggen. De boodschappen moeten worden gedaan, de planning gemaakt en al in de ochtend wordt er gekookt.”