Armoede maakt geen onderscheid tussen oost, west, noord, zuid, midden, dorp of stad. Vanuit het hele land reisden daarom op 9 april jl. mensen af naar Utrecht om de mogelijkheid te verkennen samen een werkgroep te vormen rondom het thema armoede. Over een ding was iedereen het bij voorbaat eens: We willen samen de stilte doorbreken en stem geven aan de mensen om wie het gaat om zo te werken aan verandering.

Dat gebeurde al eens in 2023 toen Gerlinda Robbertsen vanuit Goud van Noord samen met Kansfonds en bewindvoeringskantoor Nieuw Vaarwater een open brief schreef die te zien was in drie landelijke dagbladen. Verrassend veel inloophuizen tekenden mee en dat vroeg om meer, want samen staan we sterk. Reden genoeg om uit te zoeken of een nieuwe werkgroep vanuit Netwerk DAK hierin een voortrekkersrol kan nemen.

‘Waarom ben je ingegaan op de uitnodiging voor deze bijeenkomst?’ is de eerste vraag waar we bij stilstaan. Marianne Kok uit Deventer staat al tijden te trappelen om iets te ondernemen. Wat haar betreft waren we al anderhalf jaar eerder begonnen. Aloys de Haan reageert door te zeggen: ‘Er moet iets gebeuren. Heerlen is de gemeente met de meeste armoede.’ Het raakt hem dat bestaanszekerheid inmiddels alweer van de politieke agenda verdwenen lijkt te zijn. Annemarie van Nieuwamerongen ziet dat mensen het vaak niet zelf durven te zeggen. Zij kreeg vanuit haar inloophuis in Zaandam de vraag mee: ‘Wil jij het voor me zeggen?’

‘Wat zie je en wat hoop je?’ zijn de volgende vragen waar we ook bij stilstaan. Pia ten Hoeve constateert dat mensen in Utrecht wel willen, maar dat het allemaal te ingewikkeld is en Marianne stelt de diagnose dat de Nederlandse samenleving lijdt aan een auto-immuunziekte. De overheid lijkt te vechten tegen eigen cellen. Die cellen, dat zijn mensen in armoede. Zij hoopt dat de overheid zich weer zal gaan opstellen als ‘public servant’ en mensen weer menswaardig zal behandelen. Ze benadrukt dat het niet alleen om geld gaat, maar misschien nog wel meer om de bejegening van mensen. In het kort: De menselijke maat.

Jeroen van Slooten werkt in het rustige dorp Oosterbeek, ‘maar ondertussen zijn er vele mensen in armoede onvindbaar’, vertelt hij. Daarom onderzoekt hij waarom deze mensen niet bereikt worden. ‘Meer folders laten drukken hielp de gemeente in ieder geval niet.’ De schaamte is groot, misschien wel juist in een keurig dorp vol hardwerkende mensen. Mensen willen dan ook niet in groepsverband bij elkaar komen, ze praten alleen een op een met me.’ Uit de verhalen maakt hij op dat we van ons conceptuele geloof in zelfredzaamheid af moeten. ‘Het klopt gewoon niet. Wie is er zelfredzaam? Niemand.’

Bart Eigeman leidt het gesprek vanuit zijn rol bij netwerk DAK en merkt op dat hij een groeiend ‘beleidsleger’ ziet en een groeiende kloof tussen beleidsmakers en de (arm gemaakte) mensen. Daardoor doet beleid niet wat het zou moeten doen. Het stemt hem hoopvol dat hij in Den Bosch nieuwe charitatieve initiatieven ziet ontstaan, maar dat is dweilen met de kraan open. Er is veel vrijwillige energie om mensen te verbinden. Van verbinden krijgt Bart energie. Samen zoeken naar gemeenschappelijke grond onder al die verschillende lokale initiatieven in het land. Elk met een eigen groep mensen, een eigen geluid en gezicht, maar vanuit de overtuiging dat het anders kan en moet wanneer het om armoede gaat.

Het is mooi om onderdeel te zijn van een gezelschap waarin gehoord en gezien wordt wat armoede met mensen doet, maar zonder de kracht van de mensen uit het oog te verliezen. Een hoopvol gezelschap dat bereid is handen en voeten te geven aan die hoop en vooral stem aan de mensen zelf. Tot diezelfde mensen wel het woord zullen nemen. De Werkgroep Armoede is daarmee een feit.

Op 11 juni komen we opnieuw bij elkaar. Wil je meer weten of ons komen versterken? Welkom! Meld je aan via info@netwerkdak.nl.