Tegelijkertijd blijft onze wens om iedereen welkom te heten onveranderd groot. Hoe vind je daarin balans? Hoe blijf je als team veilig en veerkrachtig, zonder de deur te sluiten voor wie het nodig heeft? Netwerk DAK ontwikkelde daarom de training ‘Omgaan met ongewenst gedrag en de-escalatie in het present werken’. Drie deelnemers delen een tip over hoe ze veiligheid in hun organisatie hebben versterkt.

Tip 1: ‘Veiligheid begint bij vertrouwen in elkaar’

Truus, coördinator van Inloophuis Tiel, merkt een toenemende onveiligheid: “Bij ons is iedereen welkom. Dat betekent ook dat mensen met allerlei achtergronden en gedragingen binnenkomen. Ik merk dat de samenleving verandert. Nieuwe groepen mensen zoeken contact en willen gehoord worden. Hoe benader je iemand daarin op de juiste manier? Dat kan lastig zijn. Zeker voor vrijwilligers die als gastvrouw of -man actief zijn is het belangrijk om handvatten te hebben: hoe ga je respectvol én begrenzend met iemand om? Veiligheid draait niet alleen om heftig gedrag, maar ook om de dynamiek die in een groep plaatsvindt.”

Truus benadrukt het belang van vertrouwen. “Veiligheid begint bij vertrouwen in elkaar. Dat je altijd weet: ik sta er niet alleen voor. We weten wat we aan elkaar hebben. Dat doe je niet met één of twee trainingen per jaar. Dat is ook de insteek van de training ‘Omgaan met ongewenst gedrag’: hoe geef je veiligheid een integrale plek in de organisatie, zodat we op een leuke manier reflectie en betrokkenheid kunnen versterken. Ik wil dat vrijwilligers zelfvertrouwen krijgen om om te gaan met allerlei soorten gedrag. Daarvoor lijkt het mij belangrijk om elkaars krachten en kwetsbaarheden leren kennen. Dat je open kunt zeggen: ‘Ik vind deze situatie spannend, maar ik ga het vandaag toch proberen.’ Dán sta je als team sterk.” 

Tip 2: ‘Zorg voor je eigen veiligheid’

Debbie, coördinator van het Stem in de Stad in Haarlem, vult aan: “Iedereen is bij ons welkom, absoluut, maar zeker nu ik merk dat de agressie toeneemt, vind ik het belangrijk om grenzen te stellen. Je beschermt daarmee ook de andere gasten en vrijwilligers

Tijdens de training kreeg ik handvatten op twee vlakken. Enerzijds: hoe vergroot je de draagkracht in je team en organisatie. Maar ook: hoe zorg je goed voor jezelf. Daarin was deze training anders dan alle anderen die ik heb gevolgd. Er werd tijdens de training veel nadruk gelegd op je eigen veiligheid. Het gaat niet alleen over het de-escaleren van een gast, maar ook om de vraag: hoe houd je jezelf als medewerker veilig? Het is bijvoorbeeld belangrijk om situaties vooraf, hoe kort ook, te bespreken en aan te gaan met een collega of vrijwilliger die ingrijpt als het nodig is. Zo sta je er niet alleen voor. Dat was voor mij een eye-opener, want dat doen we nu vaak niet en dat maakt de situatie onveiliger. Ik wil de komende tijd aan de slag met de vraag: hoe kunnen we als team meer draagkracht vormen op dit soort momenten, hoe zet je iedereen in zijn kracht?”

Tip 3: ‘Ondersteun en versterk vrijwilligers’

Miggy, coördinator van het Team Aandacht van de Paulukskerk, is na de training actief aan de slag gegaan om wat hij heeft geleerd heeft met vrijwilligers te delen. Miggy: “De training gaf mij woorden voor wat ik in de praktijk al deed. Theorie die mij bijvoorbeeld erg heeft geholpen zijn de ‘vijf steps’. Deze steps helpen om het gedrag van iemand uit te leggen. Blijf rustig, leg de context uit, begrens, ga niet in discussie en geef keuzemogelijkheden. Die stappen gebruik ik eigenlijk dagelijks in m’n werk. Dat deed ik eerst gevoelsmatig, maar nu kan ik veel bewuster benoemen wat ik doe.

Ik sta regelmatig in situaties waarin er veel gebeurt, waarin ik ogen tekort kom, achter elkaar situaties moet oplossen. Ik kan nu veel gemakkelijker antwoorden als een vrijwilliger me op de schouder tikt en zegt: ‘Dat ging goed man, kun je mij uitleggen wat je precies hebt gedaan?’ Als ik in sommige situaties al zoekende ben naar hoe ik precies moet handelen, dan zijn vrijwilligers dat helemaal. Daarom is het zo belangrijk dat we hen blijven ondersteunen en versterken.”

Ben je ook bezig met het thema ‘veiligheid’? Neem contact op met Naomi van Berkel (naomivanberkel@netwerkdak.nl | 06 29 27 46 15 ) voor meer informatie of om in contact te komen met de leergemeenschap Veiligheid. In het najaar start een nieuwe training ‘Omgaan met ongewenst gedrag en de-escaleren’.  

Door grote vraag wordt er ook een extra training gegeven in juni. Er zijn nog twee plekken beschikbaar.