Door de coronamaatregelen kwamen veel kwetsbare mensen in de knel. Netwerk DAK richtte een Noodfonds op om acute hulp mogelijk te maken. Honderdvijftig organisaties maakten gebruik van dit fonds en samen ondersteunden zij meer dan 10.000 mensen. Wijkpastor Fien Cruts: “Ik vroeg me af: hoe kan ik afstand houden en toch nabij zijn?”

In maart 2020 deed het coronavirus zijn intrede in Nederland. De crisismaatregelen maakten dat de inloophuizen hun deuren moesten sluiten. Bij inloophuizen kunnen dak- en thuislozen, vluchtelingen, mensen met psychische problemen en eenzame wijkbewoners terecht. Onverwijld zochten de inloophuizen naar andere manieren om met hun bezoekers in contact te blijven. Om hen hierin te ondersteunen richtte Netwerk DAK een Noodfonds op van €250.000,- om acute hulp mogelijk te maken aan dak- en thuislozen en geïsoleerde mensen die buiten formele regelingen vielen. Organisaties konden een aanvraag indienen tot €2.500 euro ter ondersteuning van noodhulp. Honderdvijftig organisaties maakten gebruik van dit fonds en samen ondersteunden zij meer dan 10.000 mensen.

Noodhulp
Een van de belangrijkste functies van het Noodfonds was het bieden van voedselhulp. Op allerlei manieren sprongen vrijwilligers in de bres. Zij bereidde afhaalmaaltijden, voedselpakketten of verstrekten bonnen voor de supermarkt. Hiermee vingen ze het gemis op van voedselbanken die sloten, verloren inkomen en kwamen ze tegemoet aan ouderen die vanwege het virus de deur niet uit durfden.

Noodhulp was in het bijzonder cruciaal voor ongedocumenteerden. Dat merkte ook Gianni Da Costa, die met een groep christenen in Amsterdam maatschappelijke hulp aan ongedocumenteerde Brazilianen biedt. Deze ongedocumenteerden verblijven illegaal in Nederland en leven van schoonmaakklusjes bij mensen thuis. Aan het begin van de coronacrisis hebben bijna al hun klanten afgezegd. “Deze mensen leiden een leven ‘onder de radar’, want ze hebben geen fatsoenlijke arbeids- en huurcontracten”, Da Costa. “Met de maatregelen rondom corona hebben ze van het ene op het andere moment geen werk meer. Je bent heel kwetsbaar als je nergens op terug kunt vallen. En nu zitten ze helemaal klem. Dankzij de donatie van het noodfonds hebben we meer dan honderd gezinnen kunnen voorzien in hun basisbehoefte: voedsel.”

Bakfiets
Inloophuis De Steiger in Alkmaar bereikte de afgelopen maanden gasten op een hele creatieve manier. Zij begonnen ‘de babbelbak’. Met een bijdrage van het noodfonds hebben zij een bakfiets aangeschaft. “Met de babbelbak gaan we naar onze gasten toe. Bij hen voor de deur drinken we een bakkie koffie en zijn we een luisterend oor. Dat we naar de mensen toe zijn gegaan, wordt enorm gewaardeerd! We hebben op deze wijze heel veel van onze vaste gasten gezien en gesproken,” vertelt coördinator Marleen Kramer enthousiast. “Op deze manier kunnen we toch iets voor de mensen betekenen.”

Van inloop naar uitloop
Inloophuizen zijn op zoek gegaan naar nieuwe manieren om mensen te bereiken. “Ik vroeg me af: hoe kan ik afstand houden en toch nabij zijn”, vertelt wijkpastor Fien Cruts. “Normaal loop ik door de straten en spreek ik mensen aan, nu zijn de meeste gesprekken telefonisch. De meeste mensen kunnen hun zorgen delen met familie of vrienden, maar veel kwetsbare mensen in de wijken, die in een sociaal isolement leven, hebben die mogelijkheid niet. Voor de kwetsbare groep was er geen mogelijkheid meer voor een praatje, ontspanning of een troostend woord.” Het Noodfonds heeft inloophuizen ondersteund om deze nieuwe manieren van contact mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door de aanschaf van een partytent om opvangruimte te vergroten, het sturen van kaarten of starten van wandelgroepen.

De toekomst in
De meeste inloophuizen zijn weer geopend. De afgelopen weken wordt het Noodfonds voornamelijk ingezet om te kunnen garanderen dat inloophuizen aan de hygiënemaatregelen voldoen. Tegelijk wordt het nieuwe aanbod verder ontwikkeld: de straat op en naar de mensen toe. Een hele uitdaging, nu het buiten steeds kouder wordt.
Met het Noodfonds heeft Netwerk DAK de eerste nood kunnen ledigen. Het bieden van hulp in de vorm van maaltijden wordt gelukkig breed opgepakt in Nederland. Het Rode Kruis richtte bijvoorbeeld een giro op om mensen die door de coronacrisis zijn getroffen te voorzien van warme maaltijden. De nood blijft groot. Netwerk DAK blijft de komende tijd inzetten op het ondersteunen en versterken van inloophuizen.
En hoe verder? Er zijn hoopvolle geluiden: oproepen van alle kanten om de samenleving duurzamer en socialer uit de crisis te laten komen. Dit vraagt om nieuwe gedachten, nieuwe structuren, nieuw beleid. Centraal staat verbinding, iets wat inloophuizen decennia met veel toewijding doen.
Netwerk DAK wil de stem laten horen van degenen die het meest in de knel komen. Juist nu, nu alles in beweging komt.

Het Noodfonds ontving bijdragen van het Kansfonds, Oranjefonds, Commissie PIN van de Nederlandse Religieuzen, Stichting Rotterdam, Armoedefonds, FondsDBL, De Johanna Donk-Grote Stichting, Adessium Foudation, Elise Mathilde Fonds, Fundatie van den Santheuvel, Sobbe, Het R.C. Maagdenhuis, RDO Balije van Utrecht, AFAS Foundation, De Carolusgulden, Koornzaayer Foundation, Pharus, Pieter Bastiaan, Dr. C.J. Vaillantfonds, Diorapthe. Ook vanuit particulieren, diaconieën en religieuzen zijn giften binnengekomen. Wij danken iedereen voor hun bijdrage.

gepubliceerd: 8 november 2020