MAALTIJDEN MET EERLIJKE VERHALEN

Samen eten geeft een band

Verbinding staat centraal in de maaltijden met eerlijke verhalen die IDO Lelystad organiseert. Directeur Veerle Rooze: “De thema’s die tijdens de gesprekken naar voren komen – eenzaamheid, je anders voelen – zijn thema’s waar ieder mens mee te maken heeft, niet alleen kwetsbare mensen.”
“In het project ‘eerlijke verhalen’ brengen we tijdens maaltijden de verhalen van mensen voor het voetlicht die vaak weinig gehoord en gezien worden. Centraal daarin staat de verbinding met elkaar,” vertelt Veerle Rooze, directeur van IDO Lelystad. “Tijdens de maaltijden vragen we zeven of acht mensen om hun verhaal, of een stukje van hun verhaal, te vertellen. Dat bereiden we samen met hen voor. Afgelopen maaltijd hadden we een ex-gedetineerde, iemand die van jeugdinstelling naar jeugdinstelling heeft gehopt, iemand met grote schulden. Allemaal mensen die bij IDO betrokken zijn en hier regelmatig komen.”
Voor elke maaltijd wordt gericht een groep gasten uitgenodigd. “Mensen uit de kerk, een groep lokale politici. We zoeken naar verbindingen die niet vanzelfsprekend zijn. We komen elkaar in het dagelijks leven zo weinig tegen, dat het bijzonder en verrassend is om samen een maaltijd te delen. Door de gesprekken aan tafel krijg je echt een band samen.”

Ontmoeting

Tijdens de maaltijden is het niet de bedoeling dat deelnemers luisteren naar de mensen met een verhaal, maar juist dat er gesprekken ontstaan. Rooze: “We zeggen wel eens: we zijn niet een plek waar kwetsbare mensen welkom zijn, we zijn een oefenplaats voor kwetsbaarheid. Het is onze taak om tijdens de maaltijden een veilige omgeving te creëren, zodat dat ook de gasten het thema bij zichzelf gaan verkennen en uiten.

Het is belangrijk dat de maaltijden en de gesprekken altijd verbindend zijn

Natuurlijk mag er tegen de mensen met een verhaal worden gezegd: ‘Wat goed van jou, wat sterk dat je dit hebt overwonnen’. Dat is erkenning en waardering. Maar dat is niet het enige waar de maaltijden om draaien. De thema’s die tijdens de gesprekken naar voren komen – eenzaamheid, je anders voelen – zijn thema’s waar ieder mens mee te maken heeft, niet alleen kwetsbare mensen. We zijn immers allemaal kwetsbare mensen. Dit is iets waar we altijd op letten.”

Verandering

Door de gesprekken aan tafel krijgen mensen echt een band samen, noemde Rooze al eerder. De ontmoeting is daarmee het begin van (beleids)verandering. Vanuit een innerlijk geraakt zijn, kunnen mensen met invloed in beweging komen. Nodig deze mensen daarom uit om aan te sluiten bij een maaltijd. Mensen met invloed zijn bijvoorbeeld lokale politici, wethouders, beleidsmakers, religieuze leiders, leidinggevenden uit zorg, dienstverlening of bedrijfsleven.
Ben je op zoek naar een actuele aanleiding om een maaltijd met eerlijke verhalen te organiseren? Mooie aanknopingspunten zijn nationale dagen als Wereldvluchtelingendag, Internationale dag voor de uitroeiing van Armoede, Werelddaklozendag of de Week tegen Eenzaamheid. Geef tijdens de maaltijd een eigen invulling en perspectief op het thema met de verhalen die worden gedeeld.

Praktisch

De afgelopen editie waren er in IDO ongeveer veertig eters. “Zij waren verdeeld over zeven tafels. Nadat de mensen met een verhaal zichzelf hadden voorgesteld, sloten ze tijdens elke gang aan bij één van de tafels. Tussen de gangen door werd er aan de tafels in kleine groepjes gepraat,” legt Rooze uit.

Zorg voor een gezellige, laagdrempelige omgeving waarin iedereen zich welkom en thuis voelt.

Ook bij het koken van de maaltijd is het inloophuis betrokken. Soms koken er vrijwilligers, maar het liefst vragen ze bezoekers om mee te helpen koken. Bijvoorbeeld een groep jongeren van een ander project. “Vooral ook omdat ze het heel leuk vinden om te doen.”

Aanbeveling

“Tijdens elke maaltijd staat een bepaalde vraag centraal,” vertelt Rooze. “Bijvoorbeeld: Wat heeft je kracht gegeven om vol te houden? Wie kwam op je pad? Wat zijn de belangrijkste lessen die je meeneemt? Een thema geeft de gesprekken een beetje focus.

De boodschap die we tijdens de maaltijden willen uitdragen is niet ‘luister naar deze zielige mensen’, maar: ontmoet deze onzichtbare helden. Het is enorm krachtig om te horen dat ondanks al de nare dingen die mensen in hun leven hebben meegemaakt, ze nog steeds overeind staan. Soms denk ik: ‘waar haal je de kracht vandaan?’. Het zijn doorzetters. Dat proberen we ook altijd uit te stralen in het werk dat IDO doet. Vroeger zeiden we: IDO is er voor mensen die aan de rand van de samenleving staan. Dat is niet meer de boodschap die we willen meegeven. Samen met de bezoekers hebben we een nieuw motto bedacht: samen staan we sterk. Samen redden we het.”

Valkuil

Rooze: “Het is belangrijk dat de maaltijden en de gesprekken altijd verbindend zijn. Het is een valkuil om het anders-zijn te benadrukken van de mensen die hun verhaal vertellen en daarmee mensen op afstand zet.”
Om het gesprek op gang te brengen liggen er op elke tafel een aantal gesprekskaartjes. Op de kaartjes staan openende vragen: hoe voel jij je verbonden met dit thema of met wat er hier verteld wordt? “Alleen op die manier kun je samen zoeken naar wat jullie verbindt en ontstaan er echt verrassende gesprekken. Het is echt niet alleen luisteren naar het verhaal: het zijn universele thema’s die aan de orde komen. Daarover kun je een gezamenlijk gesprek hebben. Dat is echt ons doel. Anders gaat het niet goed.”
Netwerk DAK gelooft in de kracht van ontmoetingen tussen mensen met een verhaal en mensen met invloed, waarin luisteren, respect en wederzijds vertrouwen centraal staan. Meer informatie of zelf aan de slag? Neem contact op met projectleider Meta Floor via metafloor@netwerkdak.nl.